BỆNH SÂU RĂNG

Bệnh sâu răng là loại bệnh lý răng miệng rất phổ biến hiện nay, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ những trẻ răng sữa cho đến người già mà không có sự phân biệt nào.Khi bị sâu răng, người bệnh không chỉ cảm thấy đau nhức, gây ảnh hưởng tới thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều tác hại khác nếu không chữa trị kịp thời. Vậy bệnh sâu răng là gì, nguyên nhân và cách điều trị và phòng ngừa như thế nào?

1. SÂU RĂNG LÀ GÌ?

Sâu răng là tình trạng tổn thương mất mô cứng của răng do quá trình hủy khoáng gây ra bởi vi khuẩn ở mảng bám răng và hình thành các lỗ nhỏ trên răng. Sâu răng là do sự kết hợp của các yếu tố, bao gồm vi khuẩn trong miệng, ăn vặt thường xuyên, sử dụng đồ uống có đường và vệ sinh răng miệng không tốt.

Sâu răng là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt phổ biến ở trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn tuổi. Nhưng bất cứ ai có răng đều có thể bị sâu răng, kể cả trẻ sơ sinh.

Bệnh sâu răng

Nếu sâu răng không được điều trị, tình trạng bệnh càng nặng hơn và ảnh hưởng đến các lớp sâu hơn của răng. Chúng có thể dẫn đến đau răng, nhiễm trùng nghiêm trọng và mất răng. Thăm khám thường xuyên, đánh răng và dùng chỉ nha khoa là cách bảo vệ tốt nhất chống lại sâu răng.

2. SÂU RĂNG DO NGUYÊN NHÂN NÀO GÂY RA?

Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, sâu răng do một số loại vi khuẩn tạo axit gây ra. Trong đó gồm loài Lactobacillus, Streptococcus mutans và các loài Actinomyces. Các vi khuẩn này khi xâm nhập sẽ gây tổn thương cho răng trong môi trường carbohydrate lên men được. Do đó, khi không vệ sinh và chăm sóc răng cẩn thận sẽ tạo điều kiện cho các vi khuẩn này phát triển. Từ đó gây ra tình trạng sâu răng. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây sâu răng như:

– Vệ sinh răng miệng kém

Răng nếu không được làm sạch thường xuyên và đúng cách sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Do đó, cần làm sạch răng ít nhất 2 lần/ngày, đặc biệt là sau khi ăn đồ ngọt, đồ ăn nhiễm màu.

Đồng thời, việc đánh răng không đúng cách cũng là nguyên nhân gây sâu răng. Thông thường, cách đánh răng đúng là chải theo chiều dọc răng hoặc xoay vòng tròn. Hơn thế, cần sử dụng bàn chải lông mềm để làm sạch các vị trí kẽ răng. Nếu đánh sai cách thường không thể làm sạch răng và tạo điều kiện cho vi khuẩn sâu răng phát triển.

Vệ sinh răng miệng kém

– Ăn quá nhiều đồ ngọt

Sữa, đường, bánh cookies, socola, mật ong, kem, ngũ cốc… là những loại đồ ăn dễ bám vào răng trong thời gian dài. Đây cũng chính là môi trường thuận lợi để vi khuẩn phát triển và gây ra tình trạng răng sâu.
Trong đồ ăn vặt hoặc đồ ngọt chứa nhiều chất axit gây hại cho răng. Vì vậy, việc ăn thường xuyên những đồ ăn này trước khi đi ngủ và không đánh răng cũng gây sâu răng.

Bệnh sâu răng

Hình ảnh: Ăn nhiều đồ ngọt là một trong những nguyên nhân gây sâu răng

– Thiếu nước

Nghe có vẻ không liên quan nhưng đây chính là một trong những nguyên nhân gây sâu răng. Thiếu nước dẫn tới tình trạng khô miệng, thiếu nước bọt. Trong khi đó, nước bọt đóng vai trò quan trọng vào việc rửa sạch thức ăn và mảng bám. Hơn nữa, những khoáng chất trong nước bọt còn giúp chữa sâu răng sớm và hạn chế vi khuẩn phát triển.

– Hàm răng nứt vỡ hoặc yếu

Chân răng khi bị yếu, nứt vỡ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn bám và và hình thành mảng bám. Những mảng bám này lâu ngày không được làm sạch sẽ thu hút vi khuẩn tập trung và phát triển.

– Tụt nướu

Khi nướu bị tụt sẽ dẫn tới hình thành mảng bám trên rễ chân răng. Lúc này, các ngà răng sẽ trở thành mục tiêu của vi khuẩn. Do đó, việc chăm sóc răng miệng và khám răng định kỳ sẽ giải pháp để ngăn ngừa tình trạng sâu răng hiệu quả.

Tụt nướu

Ngoài những nguyên nhân trên còn rất nhiều nguyên nhân gây sâu ở răng khác. Tuy nhiên, trên đây là các nguyên nhân chính mà các bạn có thể tham khảo.

3. DẤU HIỆU NHẬN BIẾT TÌNH TRẠNG SÂU RĂNG

Thông thường, khi mới bắt đầu sâu răng sẽ không có bất kỳ triệu chứng nào. Nhưng khi tình trạng này nặng hơn sẽ có các dấu hiệu như sau:

– Nhìn thấy lỗ sâu: Quan sát sẽ thấy men và ngà răng bị tổn thương. Nếu dùng que nạo ngà và lấy hết vụn bẩn thức ăn trong lỗ sâu sẽ thấy đáy lỗ sâu rộng hơn miệng lỗ.

– Đau buốt khi kích thích: Là trường hợp thức ăn lọt vào lỗ sâu, đồng thời khi ăn nóng, lạnh, ngọt… sẽ cảm thấy đau buốt.

– Đau kéo dài: Những lỗ sâu bị đau kéo dài khoảng 10 phút rồi dịu dần sẽ hiện tượng nhiễm trùng tủy răng. Lúc này, để khắc phục cần tới nha khoa để bác sĩ thăm khám và điều trị.

4. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA QUÁ TRÌNH SÂU RĂNG

Sâu răng không phát sinh “một sớm một chiều”, chúng có biểu hiện riêng ở từng giai đoạn. Vì vậy, nếu quan sát một cách kỹ càng, bạn hoàn toàn có thể nhận biết sâu răng sớm. Sâu răng phát triển theo 4 giai đoạn:

Các giai đoạn tiến triển sâu răng

Hình ảnh: Các giai đoạn phát triển của sâu răng

Giai đoạn 1: Đây là giai đoạn khởi phát ở sâu răng. Quan sát kỹ trên bề mặt răng bạn sẽ thấy những đốm trắng màu vàng ngả ố hoặc màu trắng đục. Đây chính là mảng bám và cao răng. Thường ở giai đoạn này chúng ta sẽ khó có thể phát hiện sâu răng nếu không chăm sóc và kiểm tra răng miệng thường xuyên.
Giai đoạn 2: Vi khuẩn Mutans Streptococci sẽ lợi dụng những mảng bám và cao răng làm nơi trú ngụ và chuyển hóa. Quá trình này của chúng sẽ tạo ra một loại axit. Chúng tấn công và ăn mòn men răng. Những vùng bị ăn mòn sẽ chuyển thành màu đen. Nếu để ý kỹ, bạn sẽ cảm nhận răng dễ bị kích ứng hơn khi ăn đồ nóng, lạnh, chua…
Giai đoạn 3: Lỗ sâu sẽ phát triển rộng và sâu hơn. Vi khuẩn tấn công vào lớp ngà và tủy răng khiến răng bị đau nhức. Tủy răng sẽ bị viêm gây đau đớn và có mùi hôi miệng.
Giai đoạn 4 – Viêm tủy. Vi khuẩn sẽ ăn tới tủy răng gây viêm và chết tủy. Trong trường hợp này nếu không được điều trị kịp thời phần vi khuẩn sẽ tấn công vào các dây thần kinh và xương hàm gây sưng và viêm xương hàm.

5. CÁCH ĐIỀU TRỊ SÂU RĂNG

Tùy thuộc tình trạng sâu của răng, các nha sĩ sẽ có những phương pháp điều trị riêng cho từng trường hợp. Dưới đây là 4 phương pháp điều trị răng sâu phổ biến nhất hiện nay:

Điều trị sâu răng bằng Florua: Ở giai đoạn khởi phát và giai đoạn sâu men răng nhẹ, các nha sĩ sẽ sử dụng Florua để khôi phục lại lớp men răng đã bị tổn thương. Phương pháp này sử dụng Florua dạng gel, bọt hoặc lỏng để phủ lên bề mặt răng.
Trám răng: Với trường hợp sâu răng đã ăn mòn men răng một lượng tương đối. Trong trường hợp này việc sử dụng Florua sẽ không còn khả quan. Vì vậy, các nha sĩ sẽ tiến hành nạo bỏ phần men bị hư hỏng. Sau đó làm sạch và thực hiện trám lại lỗ sâu bằng các vật liệu trám được dùng trong nha khoa.
Bọc răng sứ: Được chỉ định trong trường hợp chân răng yếu hoặc lỗ sâu rộng nhưng chưa ảnh hưởng tới tủy răng. Các nha sĩ sẽ sử dụng mão răng sứ để bọc bên ngoài phần răng bị sâu. Bọc răng sứ sẽ giúp phục hình lại răng sâu và bảo vệ phần chân và tủy răng phía trong.
Nhổ răng: Đây là trường hợp xấu nhất khi sâu răng đã tấn công và làm chết tủy. Đồng thời chúng khiến phần hàm bao bọc quanh chân răng bị viêm và xương. Trong trường hợp này các nha sĩ buộc phải loại bỏ răng, nạo vét và làm sạch ổ sâu.

Trám răng

Hình ảnh: Trám răng là phương pháp điều trị sâu răng phổ biến nhất

6. CÁCH HẠN CHẾ SÂU RĂNG

Phần lớn nguyên nhân gây sâu răng tới từ yếu tố cá nhân. Vì vậy, chỉ bằng những thay đổi nhỏ trong thói quen ăn uống và sinh hoạt đã giúp bạn có thể ngăn ngừa sâu răng. Vậy những thói quen tốt giúp hạn chế sâu răng là gì?

Cách vệ sinh răng giả tháo lắp

Hình ảnh: Vệ sinh răng miệng đúng cách là cách hữu hiệu nhất giúp bạn ngăn ngừa sâu răng

Đánh răng tối thiểu 2 lần/ ngày vào buổi sáng và buổi tối. Bên cạnh đó, việc dùng chỉ nha khoa và nước súc miệng sẽ giúp bạn vệ sinh tối ưu.
Chế độ ăn giàu canxi: trứng, sữa, hải sản.
Hạn chế đồ ăn giàu tinh bột, đường và nước có ga.
Tránh ăn những đồ ăn quá cứng sẽ gây mẻ và tổn thương men răng.
Bên cạnh đó, bạn nên kiểm tra răng định kỳ tại các địa chỉ nha khoa uy tín 6 tháng/lần.